Woordherkomst en -opbouw
de biografie
| Uitspraak: | [bijoxraˈfi] |
| Afbreekpatroon: | bio·gra·fie |
| Verbuigingen: | biografieën (meerv.) |
beschrijving van iemands leven
| Voorbeelden: | `een biografie van Karel Appel`, `autobiografie`, `iemands biografie schrijven`, `graag biografieën lezen` |
© Kernerman Dictionaries.
Synoniemen
levensbeschrijving levensgeschiedenis11 definities op Encyclo
Deze woorden beginnen met biografie:
• biografie verkleinwoord• biografieën• biografietjeDeze woorden eindigen op biografie:
• autobiografie•Als de hoofdklemtoon van een woord op de laatste lettergreep valt – zoals in epidemíé – komt daar de meervoudsuitgang -en achter: epidemieën. Het trema maakt duidelijk dat bij de laatste e een nieuwe lettergreep begint. Als de klemtoon niet op de laatste lettergreep valt – zoals in kolónie – komt er alleen een meervouds-n achter: koloniën. Ook nu is het trema nodig om aan te geven dat bij de e een nieuwe lettergreep begint. Het is dus economíé - economieën, industríé - industrieën, therapíé - therapieën, maar bactérie - bacteriën, pórie - poriën.
De meeste woorden die op -ie eindigen, krijgen in het meervoud trouwens een s. Daar speelt dit probleem dus niet. Bijvoorbeeld: functies, discussies, commissies, relaties.
Meer voorbeelden van woorden met een meervoud op -iën en op -ieën vind je op het tabblad 'voorbeelden'.
Blij met deze uitleg?
Met een donatie van € 5 steun je Onze Taal. Bedankt!
Fijn dat je Onze Taal steunt
Zo kunnen we taalnieuws, taaltips en taaladvies blijven verspreiden.
Bedankt!
Brothers in Time
Een improviserend kwartet opgezet na een ontmoeting in Zuid-Afrika. Drummer Joost Lijbaart (Yuri Honing Trio), Arno Bakker, Janfie van Strien en Joop van der Linden (De Jongens Driest) treffen elkaar in Brothers in Time. Met nieuwe composities, een meervoud aan stijlen en maatsoorten, en met uitbundig spel en subtiliteit verkent dit avontuurlijke viertal haar mogelijkheden. Uitbundig en subtiel!
Een improviserend kwartet opgezet na een ontmoeting in Zuid-Afrika. Drummer Joost Lijbaart (Yuri Honing Trio), Arno Bakker, Janfie van Strien en Joop van der Linden (De Jongens Driest) treffen elkaar in Brothers in Time. Met nieuwe composities, een meervoud aan stijlen en maatsoorten, en met uitbundig spel en subtiliteit verkent dit avontuurlijke viertal haar mogelijkheden. Bezetting tijdens de Music Meeting Janfie van Strien | saxofoons Joop van der Linden | trombone Arno Bakker | sousafoon Joost Lijbaart | drums tekst:
Taaltip: kolonieën, epidemieën / koloniën, epidemiën
Dat komt door de klemtoon in deze woorden. In epidemie ligt de klemtoon op -mie. Dat leidt tot het meervoud epidemieën. In kolonie ligt de klemtoon op -lo-. Dat leidt tot het meervoud koloniën.
Als de hoofdklemtoon van een woord op de laatste lettergreep valt – zoals in epidemíé – komt daar de meervoudsuitgang -en achter: epidemieën. Het trema maakt duidelijk dat bij de laatste e een nieuwe lettergreep begint. Als de klemtoon niet op de laatste lettergreep valt – zoals in kolónie – komt er alleen een meervouds-n achter: koloniën. Ook nu is het trema nodig om aan te geven dat bij de e een nieuwe lettergreep begint. Het is dus economíé - economieën, industríé - industrieën, therapíé - therapieën, maar bactérie - bacteriën, pórie - poriën.
De meeste woorden die op -ie eindigen, krijgen in het meervoud trouwens een s. Daar speelt dit probleem dus niet. Bijvoorbeeld: functies, discussies, commissies, relaties.
Er zijn veel minder meervouden die op -iën eindigen dan meervouden die op -ieën eindigen. De bekendste voorbeelden van woorden op -iën zijn:
auspiciën (heeft geen enkelvoud)
bacterie - bacteriën
bronchiën (heeft geen enkelvoud)
chemicaliën (heeft geen enkelvoud)
evangelie -
Lodewijk Verduin schrijft de biografie van schrijver Nanne Tepper
Nanne Tepper () was dankzij zijn debuutroman De eeuwige jachtvelden in de jaren 90 een grote literaire belofte. Zijn volgende boeken waren minder succesvol. Droeg dit bij aan de depressies die uiteindelijk tot zijn zelfgekozen dood leidden, zoals vaak wordt gedacht? ‘Het was eerder andersom.’
Neerlandicus Lodewijk Verduin () leerde het werk van Nanne Tepper kennen toen hij als student ‘wild om zich heen las’. Verduin: ‘Daniël Rovers schreef in een lyrisch essay over zijn oeuvre en vertelde dat hij zijn romandebuut De eeuwige jachtvelden jaarlijks herlas. In heb ik het zelf gelezen en sindsdien hoort dit eigenzinnige werk tot mijn persoonlijke canon.’
Monomaan
Het jaar na deze eerste kennismaking verscheen postuum een vuistdik brievenboek van Tepper. ‘Spectaculair, vooral door de energie en de begeestering die er uit sprak. De brieven kwamen voort uit verteldrang en uit de behoefte om contact te maken.’ Hoe obsessief en monomaan die brievenschrijverij was geweest, ontdekte Verduin toen hij voor zijn biografie toegang kreeg tot het persoonlijk archief van de schrijver. De vuistdikke brievenbundel bleek slechts het topje van de ijsberg. ‘Daar staat hooguit een kwart van zijn brieven in.’
Door het l