Opperhuidmens de biografie van hans warren mario molegraaf
Biografie op de bühne. Mario Molegraaf over Hans Warren
Mario Molegraaf schreef met Opperhuidmens de biografie van Hans Warren met wie hij 23 jaar samen was.
Nog net geen achttien was Mario Molegraaf toen hij in kennismaakte met de dichter die met zijn bundel Zeggen wat nooit iemand zei indruk op hem maakte. Het bleef niet bij één ontmoeting: Warren en Molegraaf deelden 23 jaar lief en leed. In het jaar dat Warren 23 jaar dood is, verschijnt Opperhuidmens: de biografie van Hans Warren. Molegraaf werkte er tien jaar aan. Een langgerekt afscheid noemt hij het zelf, en ‘nu is het echt voorbij’.
Als voormalig partner woog de verantwoordelijkheid die Molegraaf voelde als biograaf zwaar. ‘Ik wil een biograaf als andere biografen zijn, maar ik zal niet verhullen dat ik tijdens het werken aan deze biografie regelmatig emotioneel geraakt werd.’ In Opperhuidmens spaart Molegraaf zichzelf en zijn onderwerp niet. Hij heeft Warren door het werken aan de biografie beter leren kennen, zegt hij.
Dat zijn aanknopingspunten voor een gesprek over Hans Warren en zijn biograaf.
In Biografie op de Bühne, het praatprogramma van , komen elke maand de schrijver van een recent verschenen biografie en een biograaf die nog volop aan het werk is
Op 29 juli vertrekt de dan zeventienjarige Mario Molegraaf vanuit Waalwijk naar Kloetinge en blijft drieëntwintig jaar lang in de nabijheid van Hans Warren, tot diens overlijden in Ze leven samen en drijven een boekenfabriekje. Nu, drieëntwintig jaar later verschijnt de biografie van Hans Warren, ‘Opperhuidmens’, geschreven door Molegraaf. Een interview met de biograaf.
door Hein van Kemenade
Heet van de naald is het nieuws in de biografie van Hans Warren niet. Mario Molegraaf () heeft er lang over kunnen wikken en wegen. Een belangrijke onthulling in deze biografie, namelijk dat de recensies in de PZC (Provinciale Zeeuwse Courant) niet allemaal door Hans Warren () zelf geschreven zijn, lekte dit voorjaar al uit en leidde tot lichte commotie. Ook enige geheimen die de gepubliceerde uitgave van de Geheime dagboeken niet hadden gehaald, worden onthuld. De betrokken personen zijn nu grotendeels overleden. Wat Molegraaf gedaan heeft, is een compleet beeld schetsen van het leven en werk van dichter en dagboekschrijver Hans Warren. Op basis van archiefonderzoek en eigen ervaring.
“Hans Warren heeft zijn leven zelf uitvoerig beschreven. Hij is voor mij als biograaf een enorme concurrent. Toch bleef er een heleboel over om te vertellen over zijn voorgeschiede
Letterkunde
BOEKEN NR. 2, FEBRUARI
Mario Molegraaf: Opperhuidmens. De biografie van Hans Warren
door Christophe Van Eecke
Hans Warren was een dichter lang voor hij, laat in zijn carrière, een volledig nieuwe faam verwierf met de publicatie van zijn Geheim dagboek (). Daarmee behoort hij tot de literaire figuren over wier leven al veel bekend is, en het is dan ook altijd een uitdaging voor een biograaf om zijn of haar weg te zoeken tussen de feiten van het leven, de zelfdramatisering in de gepubliceerde dagboeken, en de versies die anderen van dat verhaal vertellen. Die uitdaging is nog groter wanneer de biograaf heel dicht bij het onderwerp staat, zoals hier het geval is: Mario Molegraaf was de levensgezel van Warren in de laatste jaren van diens leven. Dat kan de biografische arbeid in niet geringe mate bemoeilijken, en de verleiding om het onaangename onder het tapijt te vegen bestaat natuurlijk altijd. Zoals professionele biografen weten: hoed je voor de weduwe! Mutatis mutandis geldt hetzelfde ook voor het levensverhaal geschreven door een betrokken partij.
Daarmee wil niet gezegd zijn dat Molegraaf zich niet goed van zijn taak heeft gekweten. Integendeel, hij is voor deze biografie van zijn geliefde zeer nauwgezet te werk gegaan. Mogelijk zelf
‘De waarheid en niets dan de waarheid’
Op 16 april opende de jarige Hans Warren een vers schrift en noteerde hij het volgende: ‘In mijn natuurdagboek, dat ik nu twee en een half jaar bijhoud, schreef ik soms dingen op die ik liever voor ieder verborgen wil houden. Omdat ik een uitlaatklep moest hebben voor mijn spanningen; om te praten in eenzaamheid of verdriet. Nu ga ik een tweede, geheim dagboek beginnen.’
Naar het voorbeeld van literaire libertijnen als Julien Green en André Gide wilde hij ‘zo eerlijk mogelijk’ zijn innerlijke roerselen vastleggen. Hij zou dit tot zijn dood in blijven volhouden en nog bij leven beginnen zijn persoonlijke kroniek te publiceren, daartoe aangemoedigd door de toenmalige redacteur en latere uitgever Mai Spijkers; vanaf kwamen de 22 delen van het Geheim dagboek één voor één in de openbaarheid.
Het werd een literaire sensatie, vooral door Warrens onverschrokkenheid in het blootgeven van zijn erotische obsessies, emoties en onzekerheden: Boudewijn Büch rekende het ‘tot de top (…) van de wereldliteratuur van het genre’, Adriaan van Dis sprak van ‘een groot kunstwerk’ en er werden tienduizenden exemplaren verkocht. Terecht noemde Gerrit Komrij het naast ‘een waagstuk’ ook ‘een unicum in de Nederlandse bekentenisliteratuur’; Warrens openhar
Erotische boekhouder
Kort daarvoor kon Hans Warren, in een dagboekaantekening van 9 december , de erotische boekhouding met Miep opmaken. Dat gaat zo: ‘Eerste nacht als ik me goed herinner eerst tegen de morgen een mislukte coïtus, tweede nacht coïtus met volle orgasmus. Einde november reprise, eerste nacht coïtus tegen de morgen, vol, doch ik moest terugtrekken wegens bevruchtingsgevaar, tweede nacht zeer vlug en zeer snel c., later nog veel “spel” en coïtus zonder ejaculatie, die Miep evenwel de volste orgasmus van haar hele leven deed gevoelen.’
Hij is altijd een erotische boekhouder gebleven. In zijn dagboek maakte hij aan het eind van een jaar regelmatig de seksuele balans op, op de bijbehorende onemotionele, administratieve toon. Hij zette een kruisje in zijn zakagenda wanneer hij klaarkwam, en zo kon hij op 26 december natellen dat hij in het bijna voorbije jaar drieëntwintig keer was klaargekomen, met als topdag 20 januari toen hij twéé kruisjes kon zetten. Maar de oude dag bracht ook in dit opzicht aftakeling en neergang. Het jaar , waarin hij zesenzeventig was geworden en een reeks bestralingen had ondergaan, leverde slechts achttien kruisjes op. Naar aanleiding van deze twee jaren stelt hij vast: &ls