Dario fo biografie
Na afloop van de première, twee jaar geleden in het Muziektheater, van De Barbier van Sevilla, waarvan de voorstellingen gisteren zijn hervat, draaide een enthousiaste bezoekster zich om met een hulde-explosie voor de regisseur Dario Fo, die achter haar zat.”Grazie, maestro, grazie!”riep ze en strekte beide handen uit naar Frans Roth, die naast de Italiaan zat. Het misverstand was typerend, want de fors gebaarde Amsterdammer is het Nederlandse alter ego van de wereldvermaarde theater-padrone. Frans Roth, leraar Frans in Amsterdam-Noord, vertaalde een groot aantal stukken van Fo en voert ze bovendien ook op met een groep toegewijde amateurs, merendeels collega’s, optredend als het ‘Piccolo Teatro’.
Als Fo in Nederland is, zoals de afgelopen paar weken, volgt Frans Roth hem als zijn schaduw, want waar de maestro ook maar zijn mond open doet, staat zijn robuste vertaler naast hem als simultaan-tolk. Twee jaar geleden verscheen Roth naast Fo op het toneel van de Stadsschouwburg om diens kostelijke solo-voorstelling te verduidelijken. Dat hij af en toe zijn lachen niet kon houden bij de burleske capriolen van de theater-virtuoos nam het publiek zeer voor hem in.
Vorige week nam de ‘cane sciolto’, zoals Fo zichzelf noemt, in het Italiaans Cultureel Instituut aan de Keizersgracht
Dario Fo Obscene fabels
de tijger en andere verhalen
Bizarre satires op burgerdom, clerus, politici en jongeren.
Fictie
Nederlands | paginas | Nioba, Antwerpen |
Gedrukt boek
Dario Fo ()
De Italiaanse regisseur, acteur, toneelschrijver en Nobelprijswinnaar Dario Fo is vijf jaar geleden overleden. In maart van dat jaar vierde hij nog zijn negentigste verjaardag
Dario Fo studeerde architectuur in Milaan, maar ontdekte in dat hij gemakkelijker geld kon verdienen door zijn vrienden te entertainen. Met zijn farces komt Dario Fo in op de Italiaanse televisie terecht. In de jaren vijftig kon men Dario Fo ook aan het werk zien in Lo Svitato van Carlo Lizzani, een zwart-wit film, waaraan ook zijn partner Franca Rame () reeds meewerkte. “Lo Svitato” is overigens een onbenullig gevalletje met wat Tati-invloed, maar vooral met veel te veel gepraat. Italianen, hé! Frans Roth werd op 14 november in Amsterdam in de Pretoriusstraat geboren. Vlak erna verhuisde de familie naar het Archimedesplantsoen in de nieuwe wijk, Watergraafsmeer. Daar werd zijn zusje geboren. Op de kleuterschool dacht de juf dat hij nog niet klaar was voor school want van fröbelen bracht hij niet veel terecht, tot ze erachter kwam dat hij al kon lezen. Dus mocht hij al op zijn vijfde naar de eerste klas van de lagere school. Zijn vader was onderwijzer en later hoofd van een ULO[1]. Naast zijn onderwijstaak organiseerde hij elke keer aan het einde van het schooljaar een spetterende voorstelling met de leerlingen. Hij regisseerde, inspireerde, schreef sketches en teksten voor liedjes, liet leerlingen dansen en zingen en eventuele speciale talenten tonen (veel “Für Elise” werd gespeeld). Hele revues werden uit de grond gestampt en met veel succes ten tonele gebracht. Frans’ belangstelling voor toneel was daar een logisch gevolg van. Zijn moeder was een slimme meid uit een vrij arm gezin. Ze werd dus niet tot de huishoudschool veroordeeld, maar mocht de opleiding tot ‘kleuterjuf’ volgen, maar omdat ze heel jong trouwde kon ze nooit haar beroep uitoefenen: de toenmalige tijden dicteerden dat getrouwde vrouwen zodra ze kinderen kregen thuis moesten blijven. Ze was creatie Wannes Van de Velde (Willy, Cecile, Johannes, Antwerpen 29/4/ - Antwerpen 10/11/), zanger, liedjesschrijver, gitarist, schilder, illustrator, decorontwerper, toneelauteur, vertaler, … was de zoon van metaalbewerker Jaak Van de Velde en huisvrouw Stephanie Dewilde, was drie toen de Tweede Wereldoorlog begon. Die oorlog en de bezetting van Antwerpen - en bij uitbreiding België - heeft een onuitwisbare indruk nagelaten en heeft van hem een compromisloze pacifist gemaakt. Het thema oorlog en vrede is dan ook een essentieel onderdeel van zijn oeuvre. Toen na de bevrijding van Antwerpen (4/9/) de stad alsnog werd gebombardeerd door de Duitse V1’s en V2's vluchtte moeder Van de Velde met haar zoon naar Roeselare, waar eerder ook al haar ouders waren ondergebracht. Daar hoorde hij voor het eerst de doedelzak weerklinken op het oefenterrein van het Schotse regiment. Bijna twee jaar later keren ze terug naar Antwerpen en begint het 'gewone' leven. De jonge Willy - soms ook Wim, hij zal pas later Wannes worden - gaat naar de lagere school en nadien naar de Rijksmiddelbare School in de Pijlstraat. De middelmatige leerling was matig geïnteresseerd in wiskunde, maar des te meer in talen, geschiedenis en muziek. Van zijn allereerste muziekleraar Luc Schallenberg leerde hij volksliederen als
In werd hij een BI (Bekende Italiaan) door zijn presentatie van het programma Canzonissima. Fo in Humo: Ja, maar Franca en ik zijn niet zomaar ingegaan op het verzoek om dat programma te presenteren. We hadden er niet zon goed oog in. Ik vroeg om zelf de bindteksten te mogen schrijven, als ze het daarmee eens waren konden we wel toezeggen, vonden we. () Goed, de eerste Canzonissima wordt uitgezonden: meteen een storm van verontwaardiging, aanklachten en interpellaties. Met politieke satire loop je zoveel klappen op dat je het einde niet meer ziet. Maar de kijkers r