Gertrude bell biografie
| Gertrude Bell () |
Geen dilletante
Afgelopen maandag besprak ik (hier) het boek over de Nederlandse Alexandrine Tinne, die lange reizen maakte door het Midden-Oosten in het midden van de 19e eeuw.
Enkele jaren later was er nog een vrouw die lange reizen maakte door de woestijnen van de Arabische wereld, maar waar Alexandrine Tinne een toeriste was, was Gertrude Bell allesbehalve een dilletante.
Gertrude Bell was opgegroeid in een rijke familie, die een fortuin had vergaard in de ijzerindustrie die het Britse Rijk groot had gemaakt. Zijzelf werd geboren in en al snel werd duidelijk dat ze een uiterst origineel en onafhankelijk persoon was. Het frêle meisje met het rode haar had een ijzeren wil en een scherpe intelligentie.
Tegen alle gebruiken voor gegoede jongedames in die tijd in, ging ze geschiedenis studeren in Oxford en slaagde met de hoogste eer; ze was als eerste vrouw als eerste geëindigd in moderne geschiedenis.
Hoewel ze de gebruikelijke bals afliep, kwam er geen huwelijksaanzoek. De meeste mannen werden afgeschrikt door haar snelle geest en scherpe tong. Gertrude zag ook niet in waarom ze zich dommer voor zou moeten doen alleen om een man te krijgen en besloot om dan maar te gaan reizen. Eerst in Europa, waar ze ook bergbeklimmen
Ver weg was ik enkele dagen van woestijnen en opstanden. Ik verkeerde in heerlijke afzondering in Zweden, omringd door witte berkenbomen in de sneeuw. Met zonder internet, geen tv, facebook, geen blog. Alleen een stapeltje boeken, waaronder een biografie over de vrouwelijke Lawrence of Arabia, Gertrude Bell, tevens tijdgenote.
Fascinerend om opnieuw en in detail te lezen hoe tijdens en na de Eerste Wereldoorlog het Midden-Oosten geschapen werd, door voornamelijk Engeland en Frankrijk en dan ook nog eens op advies van een handjevol diplomaten en arabisten (de Engelse Sykes en Franse Picot verdeelden in het pact met hun naam in Noord-Afrika en het Midden-Oosten in hapklare brokken voor eigen gebruik). Wie nu de loodrechte grenzen in het Midden-Oosten bekijkt, wordt meteen herinnerd aan Bell, Laurence, Sykes en Picot.
Ik zie in deze biografie de Arabieren door de ogen van Desert Queen Getrude Bell, aan wie de creatie van het huidige Irak wel wordt toegeschreven. Samen met Lawrence of Arabia verzon ze de grenzen van Transjordie. Ze waren verantwoordelijk voor de vestiging van de koninklijke dynastie van de Hashemieten (nu in Jordanie) en probeerden het huis Saud (heersers van de gebieden rond Mekka en Medina), dat ze te machtig vonden, tegen te werken. Hun erfenis teistert nu
Gertrude Bell () was ontdekkingsreizigster, archeologe schrijfster en spionne uit Yorkshire, maar bovenal: eigenzinnig. Ze leefde regelmatig als bedoeïne, wist mannen te charmeren en volgens The Guardian speelde zij ‘een hoofdrol bij de totstandkoming van het hedendaagse Irak’.
Bell stamde uit een geslacht van staalmagnaten, een van de rijkste families van Engeland. Haar grootvader was bevriend met Darwin en haar grootmoeder niet op haar mondje gevallen. Toen een bezoeker deze vrouw complimenteerde met haar scones, reageerde ze gevat met de woorden: ‘Dat zie ik, uw hand is er nog niet van af gebleven sinds u bent aangekomen.’
Op het Queen’s College in Londen, waar ze studeerde, was ze niet erg populair en ontwikkelde ze een denigrerende houding naar ‘gewone vrou
21 vragen aan… Bregje Hofstede
Welk boek ligt er naast uw bed?
Een biografie van Gertrude Bell, zo’n negentiende-eeuwse die te slim was voor haar eigen bestwil, of althans, voor haar eigen tijd. Ze was de eerste vrouw die een first-class degree in geschiedenis in Oxford haalde. Daarna reisde ze tegen alle verboden in door het Midden-Oosten als avonturierster-diplomaat, en speelde ze een sleutelrol in het ontstaan van het moderne Irak. Door haar totale zelfvertrouwen plaatst ze zichzelf in een buitencategorie.
Omdat ze zo intimiderend is lukt het haar niet om een man te vinden, en als er uiteindelijk eentje interesse toont is ‘ie niet rijk genoeg voor haar vader. Als vrouw mag ze veel dingen niet, zowel in het Midden-Oosten als in Oxford. Toch is ze uitgesproken anti-feminist, actief in de anti-suffragette-movement. Net zoals Simone de Beauvoir aanvankelijk deed, associeert ze zich nauwelijks met andere vrouwen, maar voor de buitenwacht blijft ze ‘die vrouw’. Die paradox is interessant.
Als u iets kon veranderen in een van uw boeken, wat zou dat dan zijn?
Oef. Ik heb een lastige relatie met mijn debuut. We zijn slechte exen, zeg maar. Ik voelde weinig vrijheid om het op mijn eigen manier te doen. Niet dat ik me daarvan bewust was, maar achteraf vind ik het moeili
€ 1,75
Gratis
Gratis
€ 6,50
€ 3,50
€ 3,95
€ 3,50
€ 3,00
Gratis