Internationale literaire prijzen
Aan dit stuk begon ik om de ontvangst van mijn roman Open in de kranten te begrijpen, eerder dit jaar. Ik schreef het voor mezelf en dus, zoals altijd, aan een verbeelde toehoorder, een lezer van literatuur, in dit gevaléén die zich via de kranten oriënteert op het literaire aanbod, en om iets van reflectie te geven op de aard en de aanpak van de stukken aldaar. Ik correspondeerde onderwijl met andere auteurs, las en herlas enkele romans en de beschouwingen daarop, en werkte af en aan aan dit stuk, terwijl sommige besprekingen van mijn eigen boek nog binnendruppelden en er elders toevalligerwijs artikelen verschenen van schrijvers die ik behandelde. Ik was niet van plan het te publiceren.
Immers: je moet nooit reageren op recensies. Je moet erboven staan. Deze wijsheid kwam me tijdens het schrijven van dit stuk steeds vreemder voor. Een boek, ook een roman, is een vorm van argumentatie; de schrijver wil er iets mee zeggen. Iemand reageert daarop en dan mag de schrijver niets terugzeggen? Waarom zou een schrijver niet mogen reflecteren op de recensies van zijn werk en dat van anderen, zoals de recensies dat op dat werk doen? Veel van mijn werk gaat over macht, niet politiek of economisch, maar op kleinere schaal, die van maatschappelijke verhoudingen, rolpatronen, con Met de epiloog De Praagse orgie sluit Philip Roth zijn belangrijkste werk van de afgelopen jaren, de trilogie Zuckerman gebonden, af. In deze novelle, die in het begin van speelt, bezoekt Nathan Zuckerman Tsjechoslowakije om de verhalen van een formidabel joods schrijver voor vergetelheid te behoeden. De vroegere culturele elite waarmee Zuckerman in aanraking komt, blijkt zich tegen de onderdrukking die op de Praagse lente volgde, te verzetten met verhalen, humor en vooral met seks. Toen De ghostwriter, De eenzaamheid van Zuckerman en Les in anatomie verschenen, leken het onafhankelijke, zij het samenhangende verslagen te zijn van de belevenissen van Zuckerman over een periode van twintig jaar. Nu ze samen met De Praagse orgie gelezen kunnen worden, wordt het duidelijk dat Philip Roth eigenlijk één boek heeft gecomponeerd dat een origineel, uiterst komisch onderzoek is naar de effecten van het schrijverschap. De ghostwriter introduceert Zuckerman in de jaren vijftig, een beginnend schrijver die verblind is door de Grote Boeken, en die de tegengestelde eisen van literatuur en ervaring leert kennen tijdens een logeerpartij in het buitenhuis van zijn literaire idool E.I. Lonoff. De eenzaamheid van Zuckerman speelt in Manhattan aan het eind van de Het lag voor de hand dat Philip Norman na zijn biografieën van John Lennon () en Paul McCartney () een boek over George Harrison zou schrijven. Maar daar had hij helemaal geen zin in; hij had het niet zo op Harrison. Toen deze in op jarige leeftijd aan kanker overleed, schreef Norman voor The Sunday Times een lange necrologie waarin hij weinig heel liet van de Beatlesgitarist. Hij noemde hem ‘a bit of a miserable git’ (nogal een eikel) en omschreef hem als ‘geen reus (…) maar een ledemaat van een reus’. Ook schreef hij dat Harrison weliswaar kort werd gehouden door Lennon en McCartney, maar dat ‘de stille Beatle’ onder hun regime toch maar mooi zijn beste liedjes schreef. Na het uiteenvallen van de band zou Harrison nooit meer het niveau van While My Guitar Gently Weeps en Something halen, zo oordeelde Norman. Maar het kan verkeren: nu ligt er dan toch een boek over Harrison op tafel. Over de auteur Waarom veranderde Norman (80) van gedachten? In zijn hotel aan een van de Amsterdamse grachten geeft de biograaf tekst en uitleg: ‘Na Paul McCartney schreef ik een biografie over Eric Cl Het schrijversduo dat zich bedient van de naam Philip Markus is slechts enkele jaren actief geweest en heeft zich in die tijd buiten de publiciteit weten te houden. Zo wist niemand wie er achter het pseudoniem schuilging, toen op 15 april de Geertjan Lubberhuizenprijs voor het beste debuut uit aan deze auteur werd uitgereikt voor het boek De weg naar Oude God. Inmiddels is bekend dat het duo gevormd werd door Rinus van Alebeek en Niek Miedema, beiden geboren in Van Alebeek heeft zijn identiteit via internet bekendgemaakt. Sinds ongeveer is hij actief als musicus. Voor zijn geïmproviseerde optredens gebruikt hij ouderwetse cassettebandjes met opnames van ‘gevonden geluiden’ en tekstfragmenten, een viersporendeck en een mengpaneel. Voorbeelden zijn te beluisteren via . Als schrijver manifesteert Van Alebeek zich vooral via weblogs. De site is hoofdzakelijk gewijd aan voetbal. Van Alebeeks omzwervingen door Europa zijn te volgen via ‘The no-budget Foundations Reports’ (). En in juni is hij begonnen met het feuilleton ‘De geschiedenis van mijn welslagen’ op het e-zine . Een complete roman, Aïsha, die in bij uitgeverij Podium had moeten verschijnen, is te downloade Twee maanden na zijn aankomst in Londen op 24 september trad de drieëntwintigjarige Jimi Hendrix op in Bag O’Nails, het legendarische muziekcafé in Kingsley Street, vlakbij Piccadilly Circus. De gig was geregeld door Chas Chandler, voormalig bassist van The Animals, die Hendrix naar Engeland had gehaald. Terry Reid, zanger van Peter Jay and the Jaywalkers, herinnert zich het optreden als de dag van gisteren. De hele fine fleur van de Britse pop, waaronder Mick Jagger, Paul McCartney en Eric Clapton, kwam poolshoogte nemen van de nieuwe ster aan het firmament. Was de Amerikaan echt zo goed als Chandler beweerde? Hendrix betrad het krappe podium, murmelde in al zijn verlegenheid iets aardigs en zette de hit van dat moment in, ‘Wild Thing’ van The Troggs. ‘Ik kon de vullingen uit ieders gebit zien vallen,’ aldus Reid. Toen Hendrix was uitgeraasd op zijn witte Stratocaster, bleef het doodstil in de taverne. Clapton wist het meteen. Niemand kon nog langer beweren dat ‘Slowhand’ (Claptons koosnaam) de beste gitarist van de wereld was. Philip Norman schuwt in Wild Thing. De biografie van Jimi Hendrix de superlatieven niet. Hij typeert de stage-act van Hendrix als ‘porno-vandalisme’, het rifje in ‘Burning of the M
Boeken van Philip Roth
Philip Norman, biograaf van de Beatles en de Stones: ‘Je moet vergeten dat je een fan bent’
Maarten Steenmeijer is boekenrecensent van de Volkskrant. Hij is hispanist en vertaler.Philip Markus
door Ingrid Glorie
1. Biografie
Jimi Hendrix in een biografie van Philip Norman
Porno-vandalisme