Stamboom kröller-müller
Het grijze verleden van Helene Kröller-Müller
De gemeente Ede wil in de Frisokazerne een nieuw museum openen: Artbase Ede. Artbase wordt deels gebaseerd op het leven van Helene Kröller-Müller, een van de grootste kunstverzamelaars van Europa. Wie was deze vrouw en hoe zag haar leven eruit?
Helene is de dochter van Wilhelm Müller, een Duitse handelsmagnaat. Ze trouwt in op jarige leeftijd met Anton Kröller, die in haar vaders bedrijf (Müller & Co) werkzaam is. Een jaar later overlijdt Wilhelm, waarna de jarige Anton Kröller de leiding over het bedrijf in handen krijgt.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog fungeert Anton Kröller als tussenpersoon in de ertsen- en graanhandel tussen Engeland en Duitsland, die beiden via het neutrale Nederland handel willen blijven drijven. De firma Müller & Co bezit namelijk grote belangen in ertsmijnen (Algerije, Rusland), granen (Noord- en Zuid-Amerika) en scheepvaart en verdient hier goud geld mee. Tegelijkertijd ontstaat er in Nederland – mede vanwege de oorlog – voedselschaarste en groeit de kloof tussen arm en rijk.
Anton Kröller verdient goud geld aan de Eerste Wereldoorlog
Geruchten steken de kop op over de winsten die Müller & Co maakt, en Anton wordt door de sociaaldemocraten uitgemaakt voor ‘Oorlogswinstmaker’ en ’Crisi
Biography of Anton Kröller
Anton Kröller is known to most of the public only due to his wife, Helene Kröller-Müller, who used her husband’s money to create a world-famous art collection. Yet this Rotterdam entrepreneur was one of the richest, most powerful and most controversial figures in The Netherlands during the first half of the twentieth century. Before the First World War, Kröller was a successful business man. During the war he and a small group of business leaders determined The Netherlands’ foreign and economic policy. This earned him the nickname ‘the uncrowned king of The Netherlands’.
He continued to do justice to this reputation throughout the ’s thanks to a global company named Müller & Co, a great number of commissions, involvement in the establishment of Hoogovens and KLM, an enormous estate named De Hoge Velluwe, a warm friendship with the German Prince Henry and his wife’s internationally acclaimed art collection. However, during the crisis years, his business ran into stormy weather. Sky-high debt to the Rotterdamsche Bankvereeniging (Robaver), a bank of which Kröller was a commissioner, almost led to the collapse of both Robaver and Müller & Co.
This study of
Helene Kröller-Müller: een leven voor kunst
Prachtige biografie geschreven door Eva Rovers: De eeuwigheid verzameld. Rovers neemt je mee door ruim 70 jaar geschiedenis. Helene Kröller wordt geboren in als keurig Duits meisje. In een handelsgezin met bildungsdrang. Helene ontpopt zich als een zeer slimme meid en krijgt een gedegen opleiding. Na haar middelbare school eindigt ze haar opleiding op een internaat voor keurige meisjes die haar voorbereid op het huishouden en huwelijkse leven. Ondertussen heeft ze al een religieuze strijd achter de rug. Door alles wat ze leert en leest, kan ze niet meer in de kerk geloven. Daarmee is niet haar religieus verlangen verdwenen, mettertijd zal ze dat terugvinden in de kunst.
Biografie Helene Kröller-Müller
Ze huwt de Hollander Anton Müller, een zeer succesvolle ondernemer. Het bedrijf groeit uit tot een florerende, internationaal opererende zaak. Daar komen dan ook de financiële middelen vandaan om de levensdroom van Helene te realiseren. Ook Helene maakt een tijd deel uit van de firma. Onder haar supervisie worden diverse gebouwen ontworpen en projecten uitgevoerd.
Helene lijkt een excuus nodig te hebben gehad om haar ambitie te volgen. Ze stelt dat ze dat doet omdat ze teleurgesteld is in haar kinderen, die hun eigen weg vol
De culturele collaboratie van Sam van Deventer, de vertrouweling van de Kröller-Müllers
Met haar uitstekende biografie van Sam van Deventer sluit Ariëtte Dekker de reeks levensgeschiedenissen af van de belangrijkste personen achter het ontstaan van het roemruchte Kröller-Müller Museum op de Hoge Veluwe. De centrale figuur daarbij was uiteraard Helene Kröller-Müller, die de drijvende kracht was achter het streven naar een eigen museum voor haar bijzondere kunstcollectie. Haar echtgenoot Anton Kröller, de gewiekste zakenman, was degene die met financiële manipulaties moest zorgen voor het benodigde geld. Tot slot was er Van Deventer, de altijd loyale assistent van beiden.
Door zijn ‘dienende’ plek op de achtergrond zijn de rol en persoonlijkheid van Sam van Deventer lange tijd onderbelicht gebleven. Zijn bijzondere relatie met beide echtgenoten, zijn opvallende plaats binnen hun gezin en zijn rol bij de realisatie en het behoud van het museum rechtvaardigen alleszins een biografie van deze intrigerende figuur. Hij werd tijdens de Tweede Wereldoorlog de directeur van het museum en landgoed. Maar door zijn houding in die oorlog betaalde hij een hoge prijs voor zijn loyaliteit aan het echtpaar. Na de oorlog, toen de beide Kröllers al niet meer leefden, werd Van Deventer wegens
Een kunstverzameling en twee biografieën
Helene was de vrouw van Anton en heeft een deel van het verdiende vermogen gebruikt om de zeldzame kunstcollectie die heden ten dage op De Hoge Veluwe in het Kröller – Müller Museum te zien, aan te leggen.
Beide boeken hebben uiteraard een stevige overlap. Ieder boek heeft echter een totaal andere sfeer. Het boek over Anton Müller is een knap staaltje bedrijfseconomische onderzoeksjournalistiek. Anton was geen man van aantekeningen, of schetsen. Slechts door een eerdere, flink getekende biografie van zijn jarenlange rechterhand, Sam van Deventer, kunnen we wat over de persoon te weten komen. Helene was een goede brievenschrijver zodat we veel te weten konden komen over de gezinsrelaties, het reilen en zeilen van de opbouw van de kunstverzameling en de grote droom om op hun landgoed op de Hoge Veluwe een gigantisch museum te bouwen. Dat laatste is er nooit van gekomen. Het boek leest verder als een ontdekkingsreis door de moderne kunst eind 19de begin 20ste eeuw.
Anton Kröller kwam snel na zijn opleiding in zijn geboortestad Rotterdam in dienst van Müller & Co. Dit van oorsprong Duitse handelshuis had zich in de eind 19de eeuw in de snelgroeiende Noordzee haven gevestigd om ertsen, granen enzovoort te verhandelen. Anton klom snel