Willem otterspeer biografie hermans deel 2
Otterspeer met biografie van W.F. Hermans in Merz
Deze activiteit heeft reeds plaatsgevonden.
Eind februari wordt deel 2 van de biografie van Willem Otterspeer over W.F. Hermans gepresenteerd onder de titel De zanger van de wrok. Op zondagmiddag 1 maart geeft auteur prof. Willem Otterspeer over zijn Hermans’ biografie een lezing/interview in Dordrecht in grandcafé Merz vanaf uur. De organiserende partij DordtLiterair nodigt u uit die lezing bij te wonen.
Ook na zijn dood geldt W.F. Hermans onverminderd als een literaire gigant en Otterspeer is daarbij een meeslepend verteller. In het najaar wordt de verfilming van Nooit meer slapen uitgebracht.
Het nu verschenen (slot)deel De zanger van de wrok behandelt de tijd waarin Hermans zijn grootste werken schreef. Otterspeer toont ook hoe de rancune zich een weg vreet in het persoonlijke leven van Hermans. De ene na de andere vriend wordt de deur gewezen, zijn wetenschappelijke carrière lijdt schipbreuk en ook zijn persoonlijke leven brandt op in toenemende eenzaamheid. Zijn emigratie naar Frankrijk, zijn verblijf in zijn geliefde Parijs, verergert die eenzaamheid alleen maar. Angst en achterdocht, wrok en wraak vormen de definitieve determinanten van zijn bestaan die uitwerken in veel hoogtepunten van z
Een mislukte carrière aan de universiteit, eenzaamheid, Parijs en later Brussel en meesterwerken waar hij lange tijd niet meer bij in de buurt zou komen. In het tweede deel van de Hermansbiografie De zanger van de wrok beschrijft Willem Otterspeer Hermans’ leven van tot zijn dood in Na het lezen van het eerste deel De mislukkingskunstenaar hoopte ik dat Otterspeer zich zou inhouden met het aantal zinloze details, en in plaats daarvan meer aandacht zou besteden aan belangrijke zaken in het leven van Willem Frederik Hermans. Deels vond ik De zanger van de wrok inderdaad beter, maar er blijft toch ook veel aan te merken op dit boek.
Van Hermans ken ik met name het vroege werk, tot Nooit meer slapen; het meeste van het oeuvre dat daarna komt heb ik nog tegoed. Dit deel van de biografie had dus genoeg nieuws en interessants te bieden. Otterspeer beschrijft Hermans’ loopbaan aan de universiteit en dat maakte me nieuwsgierig naar de satirische roman Onder professoren. Hij maakt duidelijk dat Hermans nauwelijks college gaf en altijd gedonder had; was het niet met collega’s, dan was het wel met mondige studenten die vonden dat hij slecht les gaf. Het moet voor Hermans een teleurstelling zijn geweest dat zijn wetenschappelijke carrière op niets uitliep, maar wie de hoofdstukk
Alles over de dierlijkste van onze schrijvers. Of nee, nog niet
Schrijvers laten zich kennen door wat ze over collega’s vertellen. Op een zondag loopt Hugo Claus over het Brusselse Zavelplein. Een jong stel herkent hem. Ze geven de gevierde auteur een bloem, met een woord van waardering en sympathie. Claus reageert dankbaar en glimlacht. Als hij dit vertelt aan Freddy De Vree is diens reactie: ‘Hermans zou daar nog iets knorrigs op bedacht hebben.’ Claus antwoordt: ‘Hij zou gezegd hebben: zij droegen twaalf bloemen bij zich, één was geknakt, die gaven zij aan mij.’
In schrijft Willem Frederik Hermans een brief aan de Antwerpse schrijver Gust Gils. In Amsterdam heeft hij Het mes gezien, een film van Hugo Claus. ‘Ik heb Claus gesproken na de première’, aldus Hermans. ‘Zijn succes schuilt geloof ik in een bepaald soort handige ontwapenendheid. Hij zei direct: “Het is een zijig verhaal.” Nu was het feit dat het een zijig verhaal was, niet het voornaamste bezwaar. Veel erger is dat het slecht en onaanschouwelijk was gecomponeerd. Maar dat kun je dan moeilijk meer zeggen, als de auteur zelf direct al zo bescheiden is.’
Het typeert hen in een paar woorden. Claus is de complexe maar kalme, relativerende en inderdaad ontwapenende sfinx, die niet op conflict uit is, en daardoor
Het venijn van het gelijk. Willem Frederik Hermans,
Twee jaar na het eerste deel van de grote Hermans-biografie van Willem Otterspeer is nu deel twee verschenen: bijna duizend pagina’s tekst. Het boek beslaat de jaren Otterspeer hanteert dezelfde opzet als deel 1: chronologisch, hoofdstukken met sterk afgebakende onderwerpen en veel aandacht voor de inhoud van Hermans’ werk.
Waarheid en Rancune
In de inleiding geeft Otterspeer meteen een treffend citaat van Hermans’ karakter. Hermans maakte een onderscheid tussen lachende pessimisten en boze optimisten en rekende zichzelf bij de eersten. “De eerste soort heeft altijd gelijk. Dit is geen waardering, doch een constatering. De lach is de braakbeweging waarmee men bedorven geestelijk voedsel uitstoot.” (14) Door deze lach wordt de belediging gewroken.
Hiermee verklaart Otterspeer de achtergrond van de titel van dit tweede deel. Wrok gaat bij Hermans over rechtvaardigheid, over “de onbedwingbare neiging uiting te geven aan wat hij als waar ziet.” (14) Dit is een positieve eigenschap. In het tweede deel van zijn leven werd het steeds meer rancune, waarbij zijn zelfkritiek meer naar de achtergrond verdween.
Deze houding van Hermans leidde, net als eerder in zijn leven, tot een groot aantal conflicten met de buitenwereld. Hij ve
biografieUitgeverij De Bezige BijW.F. HermansWillem Otterspeer
• Willem Otterspeer
De zanger van de wrok Willem Frederik Hermans : deel 2 ()
Uitgeverij De Bezige Bij, februari
gebonden, paginas
ISBN , verkoopprijs € 49,90
[bestel bij ]
In november presenteerde Willem Otterspeer De mislukkingskunstenaar, het eerste deel van zijn Hermans-biografie. Nu verschijnt het tweede en laatste deel van de biografie.
In dit deel van de biografie laat Otterspeer zien hoe de rancune zich een weg vreet in het leven van Willem Frederik Hermans. De ene na de andere vriend wordt de deur gewezen, zijn wetenschappelijke carrière lijdt schipbreuk en ook zijn persoonlijke leven brandt op in toenemende eenzaamheid. De verhuizing, begin jaren zeventig, naar zijn geliefde Parijs verergert die eenzaamheid alleen maar. Angst en achterdocht, wrok en wraak vormen de definitieve determinanten van zijn bestaan. In De zanger van de wrok komt de levensbeschrijving van een van de belangrijkste figuren uit de naoorlogse Nederlandse literatuur tot een even grootse als ontluisterende conclusie. (uitgever)
over dit boek
- Volkskrant, Arjan Peters,
- , Maarten Dessing praat met Willem Otterspeer, 2 maart
- Woest en Ledig, Joep van Ruiten, 9 maart
- Mark Cloosterman (voor De S